جدی نگیرید، فقط بخندید !

afghanpaper 

خصیصه گوسفندی برای رییس‌جمهور آینده افغانستان

چهارشنبه ۳۰ حوت ۱۳۹۱

- آصف آشنا

تلویزیون ملی، شب گذشته «جرگه آزاد» برنامه‎ی یک‌ونیم‌ساعته که در
هماهنگی با بخش افغانستان «بی‌بی‌سی» تهیه شده را نشر کرد. پیش از این تکه‎های از گپ‎های که رییس‌جمهور کرزی در این برنامه گفته بود، توسط بی‌بی‌سی گزارش شده بود. به‌خصوص، نکته‎های که در مورد تنش‎های اخیر میان افغانستان و ایالات متحده امریکا گفته شده بود. چیزی که رییس‌جمهور با گفتن آن تلاش کرد تنش‎های خلق شده را تا حدودی تلطیف کند.
برای من اما، پاسخ رییس‌جمهور کزری به آخرین سوال این برنامه، غیرقابل باور و به‌دور از انتظار بود. گرداننده از آقای کرزی پرسید: «می‌خواهید رییس‌جمهور آینده افغانستان که در انتخابات ۲۰۱۴ روی کار می‎آید، چه کسی باشد و چه مشخصاتی داشته باشد»؟ پاسخ رییس‌جمهور این بود، «کسی‌که افغانستان را از خود بداند و خود را از افغانستان. کسی‌که به افغانستان احترام بگذارد. و کسی‌که گوسفند مردم باشد. اما در مقابل دیگران شیر باشد، شیر.»
از اما و اگرهای دیگر این برنامه که بگذریم، آرزوی رییس‌جمهور برای افغانستان بعد از ۲۰۱۴ که در واقع برنامه با آن ختم شد، برای من تکان‌دهنده، توهین‌آمیز و ویرانگر بود. این‌که آقای کرزی از تلویزیون ملی کشور، اعلام می‌کند که «رییس‌جمهور آینده افغانستان باید گوسفند مردم باشد»، بیانگر چند نکته‎ است که در باور هیچ شهروند افغانستان نمی‎گنجد.
یک: آرزوی «گوسفند بودن» رییس‌جمهور آینده، بزرگ‌ترین توهین ممکن به عزت و کرامت کشور است. مهم نیست رییس‌جمهور کرزی این حرف را حساب شده یا از روی تصادف بر زبان رانده است. مهم این است که این عبارت توهین‌آمیز، از ذهن و زبان یک رییس‌جمهور به‌عنوان آرزویش برای آینده سرزمینش بیرون زده است. این عبارت، اولین معنی را که به مخاطب آقای کرزی منتقل می‌کند، دست‎کم گرفته شدن و خوار داشته شدن و اهانت شدن به یک ملت توسط رییس‌جمهورش است.
دو: معنی دوم این آرزوی رییس‌جمهور کرزی، چیزی نیست جز، بیگانگی آقای کرزی با معنی و چیستی ارزش به‌نام عظمت و اقتدار حاکمیت ملی در یک سرزمین. اگر آقای کرزی، با مفهوم و چیستی، عظمت و اقتدار حاکمیت ملی اندک آشنایی می‎داشت، هرگز به خود این جرات و اجازه را نمی داد که خصیصه «گوسفند بودن» را برای رییس‌جمهور آینده کشورش آرزو می‎کرد. بیگانگی یک رییس‌جمهور با مفهوم اقتدار ملی، در واقعیت امر خود بزرگ‌ترین بلای ویرانگر یک سرزمین است. رییس‌جمهوری که با این مفهوم و نقش آن در چگونگی رقم زدن سرنوشت یک ملت بیگانه باشد، بی‌محابا و بدون شک کسی است که کشوری را خلع عزت و اقتدار کرده و آن را به کام ویرانی جبران‌ناپذیر سقوط می‎دهد.
سه: معنی دیگر آرزوی داشتن خصیصه «گوسفندی» از سوی یک رییس‌جمهور برای رییس‌جمهور آینده، نمی‌تواند چیزی غیر از بیگانگی آن رییس‌جمهور با خرد ورزی و عقلانیت در سیاست و سرنوشت سرزمینی باشد. حالا این سرزمین افغانستان باشد یا هر کشور دیگر، بخش از واقعیت همین است. تلخ، ناامیدکننده. چون گوسفند در ادبیات سیاسی و روزمره زندگی اجتماعی ما، کاربرد معادل ساده‌لوحی و نفهمی را دارد. با این حساب، وقتی سرنوشت یک سرزمین بدست کسی قرار بگیرد که به‌جای عقلانیت در سیاست و سرنوشت یک ملت، برخورد ساده‌لوحانه داشته باشد و آرزویش باشد که بعد از او در سرزمینش کسی رییس‌جمهور شود که خصیصه «گوسفندی» داشته باشد، از کجا انتظار داشته باشیم که چنین کسی رسیدن کشورش را به اقتدار، ثبات، صلح و آزادی در برنامه داشته باشد.
چهار: آرزو و تخیل هر انسانی بسته به قدرت فکر و ضریب هوشی‌اش دارد. برای همین است که «جمیز کامرون» آواتار خلق می‌کند. فلمی که می‌توان گفت، پهنای آرزو و تخیل بشر را دگر گون ساخت. حالا، وقتی رییس‌جمهور کرزی از تلویزیون ملی کشور و در برنامه‌ای که می‎داند برای او و ملتش مهم و متفاوت است، می‌آید و آرزو می‎کند رییس‌جمهور آینده کشورش در مقابل مردم گوسفند باشد، به چه نتیجه برسیم؟
پنچ: این‌بار اول نیست که آقای کرزی در جدی‌ترین اظهارات سیاسی‌اش از نمادهای حیوانی استفاده می‌کند. باری در مورد «کاه‌خوردن ما» گفته بود. باری از شیر حیوان وحشی و درنده و بیگانه با مدنیت استفاده کرده بود. این‌بار اما، آرزو کرده است که افغانستان آینده توسط کسی مدیریت و رهبری شود «که در مقابل مردمش گوسفند باشد.» حالا سوال این است، آیا اساسا شدنی است که کسی با خصیصه «گوسفند»ی بیاید و یک سرزمین را اداره کند؟ و این‌که چه توهینی جدی‌تر از این می‎تواند در حق عزت، کرامت و اقتدار حاکمیت ملی یک سرزمین توسط رییس‌جمهورش انجام شود. و بالاخره این‌که آیا با منطق و رویکرد گوسفندی به سیاست می‌شود یک سرزمین را به ثبات، اقتدار، صلح و عزتمندی رساند؟ پاسخ این سوال‌ها را باید پارلمان کشور از جناب رییس‌جمهور بخواهد.

با برادران چه می‌کنید؟

دیروز دادگاه ویژه کابل‌بانک، شیرخان فرنود و خلیل‌الله فروزی، مسوولان کابل‌بانک پیشین را، به پنچ‌سال حبس محکوم کرد. این دادگاه شماری از مقام‌های کابل‌بانک پیشین و رییس پیشین بانک مرکزی، آقای قدیر فطرت را نیز به حبس محکوم کرده است. صدور حکم برای برخی از متهمان شماره‌یک کابل‌بانک پیشین، یک اقدام مثبت است، اما افکار عمومی انتظار دارند که بستگان مقام‌های عالی‌رتبه دولتی که در مورد نقش‌شان در ورشکست شدن کابل‌بانک پیشین، سوال‌هایی وجود دارد، برای پاسخگویی به جلسه دادگاه حاضر شوند.
گزارش یک نهاد معتبر بین‌المللی که مدتی پیش منتشر شد، به‌وضوح نشان می‌داد که شماری از سیاست‌مداران قدرتمند افغانستان، از فرایند جعل و تزویز در کابل‌بانک پیشین سود می‌بردند. نام‌های محمود کرزی برادر رییس‌جمهور کرزی و حاجی حصین فهیم، برادر مارشال محمدقسیم فهیم، معاون اول ریاست‌جمهوری، در پیوند به ورشکست شدن کابل‌بانک  پیشین، همواره مطرح بوده است.
به‌نظر ما این دو شخصیت باید به جلسه دادگاه بروند و به سوالاتی که در مورد نقش‌شان در پرونده کابل‌بانک پیشین وجود دارد، پاسخ دهند. به هیچ‌وجه کافی نیست که این دو شخصیت در رسانه‌ها ظاهر شوند و خود را بی‌خبر از همه‌چیز عنوان کنند. کی می‌تواند بپذیرد که  شیرخان فرنود و خلیل‌الله فروزی به دور از چشم محمود کرزی و حاجی حصین فهیم، امپراتوری قهار جعل و تزویر را در کابل‌بانک پیشین راه انداخته بودند؟ آقایان حصین فهیم و محمود کرزی، برادران نفر اول و دوم کشور هستند و کسی نمی‌تواند میزان بلند اثر و رسوخ آنان در کابل‌بانک پیشین را انکار کند. به همین دلیل هم هست که می‌گوییم باید این دو شخصیت به جلسات دادگاه حاضر شوند. در غیر آن افکار عمومی نسبت به نتایج فعالیت دادگاه ویژه پرونده کابل‌بانک، قضاوت مناسب نخواهد کرد. در آن صورت شاید بسیاری‌ها احساس کنند که کل جریان دادگاه به‌گونه‌ای هدایت شد که بستگان مقام‌های بلندپایه مصوون بمانند و خسته به‌نام دیگران بشکند.
به رییس‌جمهور کرزی و مارشال محمدقسیم فهیم نیز لازم است که برادران‌شان را به جلسه دادگاه بفرستند. قضاوت عمومی این است که محمود کرزی و حاجی حصین فهیم به‌عنوان دو مهره اقتصادی، موفقیت‌های تجاری‌شان را مدیون حامد کرزی و محمدقسیم فهیم هستند. عده‌ای می‌گویند که حتا ایتلاف سیاسی مارشال فهیم و حامد کرزی، تا حدی معلول تلاش‌های همین دو مهره اقتصادی بوده است.
آقای محمود کرزی در یک مصاحبه‌ی تلویزیونی اذعان کرد که برخی از تاجران برای مصوون ماندن از بروکراسی دست‌وپاگیر نظام اداری کشور و فرار از پرداخت رشوه، خود را به دروغ به‌عنوان شریک او معرفی می‌کنند. این امر نشان می‌دهد که اثر و رسوخ ایشان بیشتر از آن است که تصور می‌شود. همه این نکات نشان می‌دهد که باور به این که آقایان محمود کرزی و حاجی حصین فهیم از هرچه بی‌خبر بودند و نمی‌دانستند که در کابل‌بانک پیشین چه می‌گذرد، برای افکار عمومی بسیار دشوار است.
بنابراین باید رییس‌جمهور کرزی و مارشال محمدقسیم فهیم، محمود کرزی و حاجی حصین را به جلسه دادگاه بفرستند. در غیر آن همان‌طور که گفته شد، قضاوت افکار عمومی در موردشان، مثبت نخواهد بود. اگر برادر مارشال و برادر آقای کرزی به دادگاه نروند، اعتبار دستگاه قضایی نیز صدمه خواهد دید.
هشت صبح