تابش جهانی موسیقی سنتی هرات

نوشتۀ عزیز احمد فرد

گروهی از هنرمندان هراتی، مدتی به فرانسه آمده بودند و طی کنسرت‌های که در این کشور اجرا کردند، هنر افغانستان را به فرانسویان معرفی کردند.

در این سال‌ها در موسیقی افغانستان تحرکی ایجاد شده است. از یک سو، هنرمندان افغانستان به خارج سفر میکنند و موسیقی کشور را به دیگران می‌شناسانند و از سوی دیگر، بعضی از هنرمندان افغانستان با سبک و سلوک غربی، تولید اثر میکنند.

آقایان عبدالکریم جان، وحید جان بلبل هروی، به دعوت تئاتر آفتاب، که اعضای آن از مدتی به اینسو در فرانسه اقامت دارند، جمعه شب، این هنرمندان در محل تئاتر آفتاب برنامه اجرا کردند.

در این فرصت صحبتی داشتیم با این هنرمندان و پرده‌هایی از نوازندگی آنان را هم همراه با این صحبت تقدیم شما میکنیم.

در آغاز آقای وحید هروی در مورد سبک و اسلوب خود صحبت میکند و میگوید که آنان خاصتاً موسیقی سنتی مینوازند و با همکاری کارین موریتون- یک خانم موسیقی نواز فرانسوی، تصنیف‌های قدیمی هراتی را اجرا میکنند. او میگوید که موسیقی شرقی و محلی هم جالب است و کسانی که رو به موسیقی غربی آورده‌اند هم، کارهای خوبی انجام داده‌اند ولی از مدتی به اینسو، جوانان افغانستان دوباره به موسیقی سنتی رو آورده‌اند؛ آهنگ‌های پنجاه  یا شصت سال قبل، حالا دوباره اجرا میشود و با این اجرای مجدد، دوباره نو شده‌اند.

با یاد آوری از گروه "مورچگان" و کارهای آقای شکیب مصدق که به زبان فارسی ولی به سبک غربی میسراید، از آقای وحید هروی میپرسم که چگونه میشود این دو نوع کار را مقایسه کرد و گرایش مردم امروز به کدام سمت است؟

آقای "بلبل" هروی میگوید که هر یکی برای خود جا دارد و همۀ این سبک‌ها، چه داخلی و چه خارجی جالب هستند. ولی اضافه میکند که سبک محلی بسیار شیرین‌تر است و برای جامعه پسندیده‌تر؛ زود تر در حافظۀ مردم میماند و

کارین موریتون، که از سال‌ها به اینسو با گروه وحید بلبل هروی همکاری دارد، در اصل استاد موسیقی قدیمی است. او موسیقی امروز افغانستان را با موسیقی قرون وسطی در اروپا مقایسه میکند و میگوید که در فرهنگ امروز هرات، نغمه‌هایی وجود دارد که شباهت بسیاری به ملودی‌های قدیمی اروپا دارد، ولی این ملودی‌ها دیگر در اروپا نواخته نمیشود و اینکه او دوباره این نوع موسیقی را به شکل زنده در هرات یافته است، برایش بسیار خوش آیند بوده است.

در آخر کریم جان، از مدیاهای جدید افغانستان گله میکند که اگرچه در دنیا از آنان استقبال نیک شده است، ولی تلویزیون‌ها و رادیو‌های داخل افغانستان، هنوز آنچنانی که لازم است کار آنان را پوشش نداده‌اند.